زمان زيادي تا سال ۱۴۰۱ و آغاز سدهای جديد باقي نمانده است. سدهای که پيشبينی میشود در آن شاهد تغييرات بسياری در شيوهی کار و زندگی باشيم. در طول دههی گذشته فنآوری اطلاعات و پديدههای آن مانند شبکههای اجتماعی، ارتباطات همراه، بانکهای اطلاعاتی گسترده و چند جانبه، پردازشهای ابری و… که در اختيار ما قرار گرفته، موجب دگرديسی اين جهان به جهانی يکدست گرديده است که در آن بيش از هر زمان ديگری همهی چيزها با همهی افراد پيوند خوردهاند: يک جهان مسطح! اما در اين جهان مسطح، وضعيت مشاغل چگونه است؟ انتظار میرود در اين شرايط، دسترسی کارفرمايان و افراد جويای کار به يکديگر سادهتر از قبل فراهم شود و رقابتها هم در زمينهی کسب شغلهای جديد و هم در مورد جذب کارکنان مستعد، بيش از گذشته و اين بار در سطح جهانی بهوجود آيد.
البته بايد هشيار بود که اوضاع به اين بدی هم نمیماند و سختتر هم میشود! زيرا افراد بايد در آينده علاوه بر رقابت در سطح جهانی، با ماشينها و روباتها که هر روز هوشمندتر میشوند نيز رقابت کنند.
در جهان آنسوی ۱۴۰۰ کارفرمايان بيش از هر وقت ديگر به استفاده از سيستمهای هوشمند و روباتها و جايگزينی سريع کارکنان روی خواهند آورد ودر مقابل، افراد شاخص و برتر بيش از هر زمان ديگر، از امکان جدايی و پيوستن به سازمانهای رقيب و يا راهاندازی مشاغل جديد و شرکتهای مستقل در هر نقطه از جهان برخوردار میباشند. در جهان مسطح عواملی از قبيل مليت، سابقه، محدوديتهای اطلاعاتی بهتدريج تاثير قبلی خود را در اشتغال از دست میدهند و دسترسی گسترده به اطلاعات، جهانی شدن، مهارت و خلاقيت جای آنها را خواهند گرفت. با تقويت ارتباطات و اتوماسيون، مشاغل مربوط به فعاليتهای تکرارپذير (حتی در سطح مهندسی) با کاهش مواجه خواهند شد و همزمان، بر نقش مهارت و تخصص در رقابت بر سر کسب مشاغل ممتاز افزوده خواهد شد. اين روند موجب تاکيد بيشتر بر کسب مهارتها خواهد شد و ارزش مدرکهای تحصيلی بيش از پيش به مهارتهای تکميلی وابسته میگردند. به نظر میرسد در اين ميان، مهارتهای “ارتباطی” ، شيوههای “کار تیمی” و روشهاي “حل مسئله” به اندازهی مهارتهای “تخصصی” هر شغل و “کار با رايانه” از اهميت بالايی برخوردار خواهند شد. همچنين، با تنگ شدن عرصهی رقابتها و يکپارچگی بازارها، شغلها بهتدريج از انحصار حکومتها و مليتها خارج میشوند، کسب و کارها جهانیتر شده و بهتدريج آلرژی نسبت به عبارت “Made in…” از بين خواهد رفت. از اين رو افراد با افزايش مهارت “انعطاف پذيری” بايد خود را برای “کار در هر جای دنيا” آماده نمايند. در مجموع، ملاک اصلی در دستيابی به مشاغل آتی در جهان مسطح پيش رو “بهترين عملکرد” میباشد. زيرا به گفتهی “توماس فريدمن” ،تحليلگر مسائل اجتماعی و نويسندهی کتاب “جهان مسطح است”، برای رقابت با کارکنان آماده به کار و با انگيزه از اقصا نقاط جهان، تنها خوب بودن کافی نيست، بلکه بايد بهتر و بهترين بود. ظهور جهان مسطح، چالشهاي جدی در کار و اشتغال ايجاد خواهد کرد که ما را به یادگیری و کسب مهارتهای لازم برای غلبه بر آنها مجبور میکند تا خود و فرزندانمان را برای تغييرات در پيش رو مهيا کنيم.
همچنین بخوانید: چگونه برای خودمان یک برنامه توسعه فردی بنویسیم؟
آيا برای آن زمان آمادهايم؟
واقعيت اين است که برای يافتن يک شغل، شما بهطور معمول به مجموعهای از مهارتهای فنی احتياج داريد. دندانپزشکان نياز دارند بدانند چگونه دندانها را پر کنند. منشیها نياز دارند بتوانند بيش از ۱۰۰ واژه در هر دقيقه تايپ کنند. لازم است مهندسان اصول و فرمولهای مهندسی و کاربرد آنها را بلد باشند. اما با وجود مهارتهای فنی، شما نزد کدام دندانپزشک میرويد؟ کسی که خوشبرخورد است و به پرسشهای شما پاسخ میدهد، يا کسی که با شما مانند يک دهان ميان انبوهی از دهانها برخورد میکند؟! کدام منشی را حفظ میکنيد زمانی که مجبور هستيد تعديل نيرو کنيد؟ کسی که نگرش مثبت و خوشبينانهای دارد و هميشه مشتاق به کمک کردن است، يا کسی که انعطافپذير نيست و بهسختی به اشتباهات خود اذعان میکند؟ به همين ترتيب در مورد مهندسان هم فکر کنيد. کسی که به اخلاق کاری پايبند است و همکاران خود را تشويق میکند و آنها را در يافتن مسير توسعه شغلیشان ياری میدهد، بهاحتمال زياد، کسی خواهد بود که در سازمان رشد خواهد نمود و جايگاهش ارتقا پيدا خواهد کرد. در اين نمونهها و موارد مشابه ديگر، در مقابل مهارتهای فنی و سخت (Hard Skills)، مجهز بودن شما به مهارتهای نرم (Soft Skills) بسيار اهميت دارد. درحالیکه مهارتهای سخت ممکن است راه را برای شما باز کنند، مهارتهای نرم هستند که عمدتاً در ادامه مسير راهگشای شما خواهند بود. اخلاق حرفهای، نوع ديدگاه، مهارتهای ارتباطی و کار گروهی، هوش هيجانی، مربیگری و بسياری ويژگیهای شخصی ديگر شما، مهارتهای نرمی هستند که برای موفقيت در زندگی شغلی از اهميت بالايی برخوردارند. با اين مهارتهای نرم شما میتوانيد به عنوان يک رهبر، سرآمد باشيد. حل مساله، تصميمگيری، تفويض اختيار و تيمسازی راحتتر خواهد بود اگر مهارتهای نرم خوبی داشته باشيد. اين که بدانيد چگونه با افراد همکاری کنيد – و نگرش مثبتی از خود نشان دهيد – براي موفقيت بسيار حياتی هستند.
ليستی از مهارتهای نرم كه برای توسعهی فردی و حرفهای به آن نياز داريم را به اين صورت میتوان در نظر گرفت:
* خودآگاهی
* مهارت یادگیری
* مهارت مواجهه با هيجان و استرس
* مديريت زمان
*مهارت ارايهی موثر و تاثير گذاری
* قابليت انعطاف و مهارت مواجهه با موقعيتهای دشوار
*مهارت ارتباط موثر و سازنده
* مهارت تفکر سيستمی
* مهارت كار تيمی
* مهارت حل مسئله و تصميمگيری
* توانايي تفكر انتقادی
* توانايي تفکر خلاق
* مهارت مذاكره
* مهارت کوچینگ (رهیاری و مربیگری)
* مهارتهای خود توسعهای
برای توسعه مهارتهای نرم از فرایند کوچینگ استفاده کنید.